Izvor: kosarka.me
Kada je košarka u Crnoj Gori počela da se igra? O tome nema sačuvanih pisanih podataka. Prema pisanju Blaža Kaluđerovića, istoričara sporta, košarka je počela da se igra u Kotoru i Tivtu 1941. godine.
On ovaj podatak zasniva na izjavama Petra Lubarde i Branka Proročića, učesnika sportskih događaja, i izjavi Duška Božovićam dugogodišnjeg člana KK Partizan u Tivtu.
O pojavi košarke Blažo Kaluđerović kaže:
”Jedine podatke o pojvi košarke u Boki Kotorskoj nalazimo u rijetkim i oskudnim novinskim člancima iz 1941. Ove godine mladi Kotorani počeli su da igraju košarku. Naime, oni su ubacivali fudbalsku loptu kroz improvizovani koš. Koš je bio napravljen od deblje žice i okačen o drvo koje je bilo sastavni dio ograde fudbalskog igrališta. Takmičili su se u tome ko će više puta sa određene udaljenosti da ubaci fudbalsku loptu u koš, odnosno probaciti kroz obruč.”
Poslije okupacije Kotora 1941. Italijani su afirmisali košarku u Kotoru i drugim mjestima Boke Kotorske. Oni su na samom ulazu u stari dio grada Kotora, ispod zapadnih vrata, organizovali prvu košarkašku utakmicu u Boki Kotorskoj 1942. Kotorani su bili u prilici da vide pravu košarkašku loptu, prave koševe i pravu košarkašku igru. Pva demonstracija košarke od strane Italijana postigla je cilj: afirmisanje košarke. Mladi Kotorani su oduševljeno prihvatili ovu novu sportsku igru. Ubrzo su Italijani otvorili sportski kamp u blizini Kotora, koji je bio snabdjeven potrebnim rekvizitima. Kamp je vodilo nekoliko italijanskih sportskih instruktora, među kojima se isticao Serđo Paronući, profesor italijanskog jezika u Škaljarima. Ovaj zaljubljenik u košarku ubrzo je zainteresovao mlade Kotorane za ovaj sport, uvježbavao je sa njima tehniku igre, pravila, formirao mladi košarkaški klub. Mladi košarkaški klub odigrao je nekoliko protiv italijanske ekipe, ali je u sjećanju najduže ostala utakmica između ekipe Kotora i ekipe italijanske vojske u maju 1942. Pobijedili su Italijani, ali su im Kotorani bili dostojan protivnik. U košarkaškoj ekipi Kotora bili su: Vladimir Šerić, Pero Lubarda, Vjekoslav Prezenti, Branko Proročić, Ante Savić, Aco Ivanović, i Veljko Tujović. To su bili prvi košarkaški koraci, ne samo u Kotoru, nego i u Crnoj Gori. Vihor rata ubrzo je prekinuo košarkaške aktivnosti, a prvi košarkaši u Crnoj Gori (Kotorani i Tivćani) uključili su se u NOV.
Duško Božović, pored ostalog, govori o razvoju sporta u Boki Kotorskoj, posebno o pojavi košarke u Tivtu, i ističe:
”Zahvaljujući jakoj pomorskoj bazi, Tivat je još za vrijeme austrougarske okupacije postao značajan sportski centar. Kao što je poznato, Austro-Ugarska Monarhija posebnu brigu vodila je o fizičkoj spremi svojih vojnika, pa su shodno tome austrijske vlasti nametale vojnicima intenzivnu fizičku aktivnost. Da bi izbjegle monotoniju i averziju, nudile su razne sportske igre, organizovale takmičenja, i to ne samo između vojnih jedinica nego i vojnika i civila. U sportske aktivnosti rado su austrijske vlasti uključivale Tivćane, Kotorane, što je bilo od osobitnog značaja za razvoj sporta u Tivtu i Kotoru. Naravno, Tivat će i kasnije, u Kraljevini Jugoslaviji, u SFRJ biti zanačajan centar sportskih aktivnosti.”
Kad je riječ o košarci, o njenoj pojavi u Tivtu, onda treba istaći da preciznih pisanih poataka nema. Prema izjavama učesnika u sportskim aktivnostima, košarka je u Tivtu počela da se igra 1941. godine. Naime, te godine, košarkaška ekipa podmorničara Kraljevske ratne mornarice nabavila je košarkaška loptu, koševe, pravila košarke i na terenu bivšeg ”Sokola”, gdje su bili postavljeni koševi, igrala košarku.
(odlomak iz knjige ”Košarka u Crnoj Gori” autora Slobodana Gara Burzana)
Leave a Reply