Preneseno sa: kosmagazin.com
Piše: Bojan Šoć
Pul od 64 najjače studentske ekipe SAD konačno je formiran, posljednja četiri mjesta osvojili su Ferli Dikinson, Belmont, Sjeverna Dakota Stejt i Arizona Stejt, koji su u protekla dva dana u Dejtonu, država Ohajo, bili bolji od svojih rivala. Ovaj “mini-kup” u gradu, koji je u noviju istoriju na ex-YU prostorima ušao kao „naša Jalta“, poznat je kao First Four i formalna je uvertira u svakogodišnju košarkašku svetkovinu zvanu NCAA Tournament, širom svijeta poznatiju pod nadimkom “March Madness”.
Sam naziv „Martovsko ludilo” krije u sebi mali paradoks – turnir počinje u martu, a kulminira na aprilskom Fajnal foru koji se ove godine održava u Mineapolisu. Takmičenje je eliminacionog karaktera, igra se po kup sistemu, kvalifikanti su raspoređeni po teritorijalnom principu u četiri regije po 16 timova (Istok, Zapad, Srednji zapad i Jug), a na F4 plasiraće se regionalni šampioni.
Prvi nosilac istočne regije, a ujedno i čitavog turnira je petostruki šampion Djuk na čelu sa trenerskom legendom Majkom Kšiševskim koji već 39 sezona vodi ekipu iz Sjeverne Karoline. Glavni rivali „Plavih đavola“ u borbi za titulu će biti Virdžinija (broj jedan na Jugu), Sjeverna Karolina (prvi nosilac Srednjeg zapada) i Gonzaga (lider Zapada). Tek po drugi put u istoriji NCAA tri ekipe iz iste konferencije su rangirane kao prvi nosioci regija – osim Gonzage, svi ostali lideri su članovi Atlantic Coast Conference (ACC). Prije toga samo su Lujvil, Konektikat i Pitsburg iz konferencije Big East bili regionalni nosioci 2009. godine, ali su u završnici „pucali ćorcima“ (Konektikat je prošao najdalje i na Fajnal foru izgubio u polufinalu).
Visok rejting nije automatska garanacija uspjeha, ali je vrlo mali broj ekipa koje su došle do šampionske titule, a da nisu bile uvrštene u prve četiri u zemlji. Počev od sezone 1984/85 kada je kostur turnira proširen do 64 tima, samo su tri nominalna autsajdera osvajala trofej: Vilanova – u prvoj sezoni proširenja 1985. godine s osme pozicije šokirala u finalu apsolutnog favorita i branioca titule Džordžtaun na čelu s Patrikom Juingom; Kanzas – na krilima maestralnog Denija Meninga (31 poen, 18 skokova u meču za trofej) 1988. kao šesti savladao prvog favorita Oklahomu; i Konektikat – u sezoni 2013/2014 rangiran kao sedmi u zemlji, u finalu savladao Kentaki koji je takođe napravio veliko iznenađenje plasmanom u finale s osme pozicije.
Da li će Djuk iznijeti breme favorita i doći do šeste titule vidjećemo u danima koji dolaze, ali sigurno je da „krojač“ Kšiševski po ko zna koji put ima sjajan „štof“ za velika djela. Prva zvijezda tima i cijele NCAA je Zajon Vilijamson – osamnaestogodišnji brucoš koji je svojim igrama zaludio košarkašku Ameriku i već danas ga mnogi vide kao prvi pik na predstojećem NBA draftu. Stručnjaci mu proriču blistavu budućnost, a on iz utakmice u utakmicu potvrđuje da su u pravu. Sto trideset kilograma mase na 201 centimetar visine je antropometrijski koktel koji kada promućkate, dobijete tenk maskiran u košarkaša. Vilijamson jeste silovit, u prodoru je praktički nezaustavljiv i maksimalno koristi sve prednosti svojih fantastičnih fizikalija, ali daleko od toga da je jednodimenzionalan igrač. Ima brze ruke, dobro vidi teren, fenomenalno je pokretljiv za jednog „teškaša“, ruka mu je meka, a umije da poentira na „mali milion“ načina, uključujući i pouzdan šut za tri poena. Pored svega toga, obožava da igra odbranu, a specijalitet su mu „krađe“ s munjevitim istrčavanjem u kontru koje kruniše spektakularnim zakucavanjima. Naravno, sve navedeno je nezamislivo bez one „sitnice“ koju su preko okeana krstili kao high basketball IQ. Vilijamson je inteligentan, racionalan igrač koji vuče pametne poteze i rijetko „brlja“ na terenu. Devetnaestu puni tek 6. jula, a u svojoj prvoj (a navjerovatnije i posljednjoj) studentskoj sezoni postao je igrač godine i član prve petorke u NCAA prema verziji Sporting News, najbolji igrač i najbolji ruki ACC konferencije, te MVP završnog turnira konferencije.
Mediji ne štede hvalopojke, ali to su panegirici koji imaju pokriće. Stari trenerski vuk Džim Bohajm, već 43 sezone (!) na klupi Sirakjuz univerziteta, poredi Vilijamsona s legendarnim Čarlsom Barklijem.
“On uzima neke teške šuteve iz reketa i svejedno pogodi. Onda izađe na perimetar i pogađa trojke. Jako ga je teško čuvati, moćan je fizički, isti je kao Barkli, samo što je bolji šuter i nije debeo kao što je bio Čarls. Nisam još nikada vidio takvog igrača”, nije štedio komplimente Bohajm u januaru kada je njegova ekipa na vrućem terenu u Daremu iščupala u produžetku pobjedu nad Djukom, a Vilijamson ubacio 35 poena i dodao 10 skokova.
Januarski dug Zajon je s kamatom naplatio prije neki dan u četvrtfinalu završnog turnira ACC konferencije – u svojoj prvoj utakmici nakon 22 dana pauze zbog povrede koljena (sjećate se vjerovatno bizarne epizode s pucanjem patike u 33. sekundi prvog ovosezonskog derbija protiv Sjeverne Karoline) Vilijamson je bio najbolji na parketu i s 29 poena, 14 skokova uz nevjerovatnih 100% u šutu iz igre (13-13) dao najveći doprinos pobjedi Blu Devilsa.
U istom stilu produžio je narednog dana u trenutno najvećem derbiju u studentskoj košarci. Pred 20.116 svjedoka u dvorani Spektrum Centar u Šarlotu, “Plavi đavoli” su u polufinalu izašli na megdan rivalu s kojim su u posljednjih 100 okršaja imali skor 50-50 i ukupno sedam poena viška!
Još jedan “patrijarh” trenerskog esnafa, šef struke Sjeverne Karoline i trostruki šampion NCAA Roj Vilijams, po završetku utakmice slikovito je opisao najboljeg koledž igrača današnjice, koji je njegovu ekipu uskratio za finale i eventualno još jednu ACC titulu.
“Momak koji je bio povrijeđen se vratio, obukao majicu Supermena i bio nevjerovatan”, rekao je Vilijams.
Sjevernoj Karolini je Vilijamson oteo 11 lopti u skoku i ubacio 31 poen, ali su dva bila “suvo zlato” – putback Zajona nakon sopstvenog promašaja donio je momcima iz Darema poen prednosti (74-73) 30 sekundi prije kraja, а isti rezultat ostao je na semaforu i nakon finalne sirene!
U finalu Djuk je čekao lakši posao, obzirom da je Florida Stejt dan ranije senzacionalno savladala favorita Virdžiniju i već u prvom poluvremenu “istrošila svu municiju”, pa su Vilijamson i drugovi bez većih teškoća došli do trofeja prvaka konferencije, ukupno dvadesetprvog u istoriji koledža i petnaestog pod dirigentskom palicom Kšiševskog. Tenk u plavom dresu je ponovo bio nezaustavljiv: 21 poena, 5 skokova, dvije asistencije, dvije blokade, jedna ukradena lopta uz dvije izgubljene.
Djuk, međutim, nije samo Vilijamson. Prva violina ima sjajne pratioce, prije svega lakonogog Ar Džej Bareta, momka rijetkog šuterskog talenta i trenutno jednog od najboljih strijelaca u NCAA. Osamnaestogodišnji Kanađanin, koji po ocu vuče porijeklo s Jamajke, visok je takođe 201 centimetar, igra na poziciji beka šutera i u 34 utakmice u dosadašnjem dijelu sezone je postizao u prosjeku 22,9 poena. Kao i Vilijamson, Baret je izabran u najbolju petorku sezone, čime je ovaj tandem automatski upisao svoja imena u anale koledž košarke: prije toga samo jednom u istoriji NCAA su brucoši iz iste ekipe bili članovi najbolje petorke – radi se o Džonu Volu i Demarkusu Kazinsu koji su 2010. godine nosili dres Kentakija.
Kšiševski ima ogromno povjerenje u svoje brucoše, pored pomenutog zvjezdanog tandema u startnoj petorci su i plejmejker Tre Džons i svingmen Kameron Rediš, obojica studenti prve godine koji takođe daju ogroman doprinos timskim uspjesima.
Naravno, Djuk nije jedini koji se pita – počev od vječitog rivala iz komšijskog Čepel Hila kojem je početkom osamdesetih titulu potpisao sam Majkl Džordan, pa hiljadama milja na Zapad, do dalekog Spokejna u državi Vašington, odakle nam dolaze Gonzaga Buldogsi, ambicije su velike, a pul konkurenata veoma jak. Ova priča je samo skica za portret jedne ekipe koja ima veliku šansu da u narednih dvadesetak dana ispiše novu stranicu u istoriji studentske košarke i donese još jedan trofej u Darem. Biće jako teško, na dnu fontane želja su još 63 novčića.
Leave a Reply